อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย

ข้อมูลทั่วไป

“เวียงโกศัย” มาจากชื่อที่ใช้เรียกจังหวัดแพร่ในอดีต อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัยเป็นอุทยานแห่งชาติแห่งแรกของจังหวัดแพร่ มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอลอง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ และอำเภอเถิน อำเภอสบปราบ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง มีสภาพป่าเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน ทิวทัศน์และน้ำตกสวยงามหลายแห่ง เช่น น้ำตกแม่เกิ๋งหลวง น้ำตกแม่เกิ๋งน้อย และมีบ่อน้ำแร่แม่จอก ซึ่งเป็นบ่อน้ำร้อน ทั้งเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร เนื้อที่ประมาณ 256,250 ไร่ หรือ 410 ตารางกิโลเมตร

น้ำตกแม่เกิ๋ง อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติแม่เกิ๋ง ท้องที่ตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ เป็นน้ำตกที่สวยงามและมีน้ำตกตลอดทั้งปี ในปี พ.ศ.2519 อำเภอวังชิ้น มีโครงการจะสร้างเป็นอุทยานเพื่อเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ ซึ่งกรมป่าไม้มีหนังสือที่ กส. 0708/12473 ลงวันที่ 18 กรกฎาคม 2522 ให้นายวิจารณ์ วิทยศักดิ์ นักวิชาการป่าไม้ 6 ไปทำการสำรวจ ปรากฏว่า บริเวณน้ำตกแม่เกิ๋งเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมจัดตั้งเป็นวนอุทยานได้ ตามหนังสือรายงานที่ กส. 0788/188 ลงวันที่ 10 กันยายน 2522 

ด้านธรรมชาติที่สวยงาม

•  ดงตะเคียน 

มีลักษณะเป็นกลุ่มของไม้ตะเคียนทองที่ขึ้นอยู่อย่างหนาแน่น อายุ 100 กว่าปี มีขนาดใหญ่สุด 3 - 4 คนโอบ อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติ 15 กิโลเมตร โดยใช้ทางเดินเท้า

• เถาวัลย์ยักษ์ 

เป็นเถาสะบ้าขนาดใหญ่ อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติ ประมาณ 1 กิโลเมตร

•  น้ำตกปันเจน

เป็นน้ำตกขนาดเล็กอยู่บนลำห้วยแม่เกิ๋งเช่นเดียวกับน้ำตกแม่เกิ๋งหลวงเดินทางต่อจากที่ทำการอุทยานฯไป 1 กม. จะพบทางแยกขวาข้างโรงเรียนบ้านค้างใจ ไปตามทางอีก 6 กม. จะถึงน้ำตก

• น้ำตกแม่เกิ๋งหลวงและแม่เกิ๋งน้อย 

เป็นน้ำตกที่สวยงาม ไหลลดหลั่นลงมาเป็นชั้นๆ รวม 5 ชั้น คล้ายขั้นบันได ลงมาจากยอดดอยแม่เกิ๋ง ซึ่งคำว่า “แม่เกิ๋ง” เป็นภาษาพื้นเมืองหมายถึง “ขั้นบันได” ชั้นที่ 1 เหมาะสำหรับการเล่นน้ำมากที่สุด เพราะมีแอ่งน้ำกว้าง น้ำตกทั้งสองสายนี้จะไหลลงสู่แม่น้ำยมที่บ้านสบเกิ๋ง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่

• น้ำตกแม่พุงหลวง 

เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีน้ำไหลตลอดปี เหมาะสำหรับการเดินป่าศึกษาธรรมชาติ อยู่ห่างจากบ้านค้างปินใจ ตำบลแม่พุง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ ประมาณ 1.5 กิโลเมตร

• น้ำตกแม่รัง 

เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีน้ำไหลตลอดปี มีทั้งหมด 6 ชั้น เหมาะสำหรับการเดินป่าศึกษาธรรมชาติ อยู่ห่างจากบ้านแม่รัง ตำบลบ่อเหล็กลอง อำเภอลอง จังหวัดแพร่ ประมาณ 4 กิโลเมตร

• น้ำตกแม่สิน 

เป็นน้ำตกขนาดเล็กมีน้ำไหลตลอดปีท่านสามารถเดินทางโดยเท้าจากที่ทำการอุทยานฯระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร

• น้ำตกห้วยอ้อ 

เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีน้ำไหลตลอดปี เหมาะสำหรับการเดินป่าศึกษาธรรมชาติ กางเต็นท์พักแรม อยู่บริเวณบ้านอ้อ ตำบลสันดอนแก้ว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง

• บ่อน้ำร้อนแม่จอก 

อยู่ติดกับโรงเรียนบ้านแม่จอก ต.แม่ป้าก อ.วังชิ้น จ.แพร่ เป็นบ่อน้ำร้อนที่ผุดขึ้นมาจากพื้นที่บริเวณนั้น มีอุณหภูมิประมาณ 80 องศาเซลเซียส มีลักษณะที่แปลกและสวยงามมาก โดยเฉพาะในตอนเช้าจะมีหมอกควันที่เกิดจากไอน้ำลอยอยู่เต็ม ก่อให้เกิดทัศนียภาพที่สวยงาม

• เส้นทางศึกษาธรรมชาติ 

อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัยได้จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติในการศึกษาระบบนิเวศของป่า ความหลากหลายทางธรรมชาติ 4 เส้นทาง ได้แก่ 
เส้นทางศึกษาธรรมชาติหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ วศ.3 (แม่อิบ) - ดงตะเคียน 
เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่รัง 
เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่พุงหลวง
เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกห้วยอ้อ